سیستم پایش باد تایر TPMS
سیستم پایش فشار هوا در تایر یا به اختصار TPMS یکی از فناوری‌های مهم و اساسی در خودروهای مدرن است. این سیستم، فشار هوای تایرها را مستقیماً نظارت می‌کند و در صورت وجود هرگونه کاهش یا افزایش ناگهانی در فشار هوا، راننده را آگاه می‌سازد.
در دنیای خودروسازی امروزی، فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند سیستم پایش باد تایر TPMS، نقش بسیار مهمی در ایمنی و کارایی خودروها ایفا می‌کنند. TPMS یکی از فناوری‌هایی است که با کاهش حوادث و افزایش عمر تایرها و کارایی خودروها موجب بهبود ایمنی و صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود. در این مقاله، به بررسی عمیق عملکرد، مزایا و چالش‌های سیستم TPMS خواهیم پرداخت.
عملکرد سیستم TPMS
سیستم پایش باد تایر یا TPMS (Tire Pressure Monitoring System) برای نظارت و اندازه‌گیری فشار هوای تایرهای خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد. عملکرد این سیستم بستگی به نوع TPMS استفاده شده دارد، که می‌تواند TPMS مبتنی بر فشار مستقیم یا TPMS مبتنی بر فشار غیرمستقیم باشد. در هر دو حالت، هدف اصلی سیستم TPMS، نظارت بر فشار هوای تایرها و هشدار دادن به راننده در صورت کاهش یا افزایش فشار بیش از حد مجاز است.
TPMS مبتنی بر فشار مستقیم
در این نوع سیستم، سنسورهای فشار مستقر در داخل هر تایر نصب می‌شوند. این سنسورها به طور مستمر فشار هوای تایر را اندازه‌گیری کرده و اطلاعات آن را به یک واحد مرکزی (ECU) در خودرو ارسال می‌کنند. سپس، ECU با تحلیل اطلاعات دریافتی، در صورت وجود کاهش یا افزایش ناگهانی فشار هوا، به راننده هشدار می‌دهد. این هشدار ممکن است از طریق چراغ‌های هشدار در داخل خودرو یا نمایشگر مرکزی اطلاعاتی صورت گیرد.
TPMS مبتنی بر فشار غیرمستقیم
در این نوع سیستم، ECU خودرو از طریق سنسورهای موجود در سیستم ABS (سیستم ترمز ضد قفل) یا سنسورهای چرخ ABS، تغییرات در سرعت چرخ‌ها را نظارت می‌کند. اگر چرخی که سرعت آن به طور ناگهانی کاهش یافته باشد (به عنوان نمونه به دلیل کاهش فشار هوا در تایر) تشخیص داده شود، ECU هشدار می‌دهد. این نوع TPMS به طور غیرمستقیم از تغییرات سرعت چرخ‌ها به عنوان نشانگری برای کاهش فشار هوا در تایرها استفاده می‌کند.
بیشتر بخوانید: سیستم ترمز ABS چیست؟
به طور کلی، عملکرد TPMS بر اساس ارسال داده‌های فشار هوا تایرها به یک واحد مرکزی در خودرو، تحلیل این داده‌ها و در صورت لزوم هشدار دادن به راننده است. این سیستم به افزایش ایمنی و کارایی خودرو کمک می‌کند و در بسیاری از کشورها به عنوان یک استاندارد ایمنی برای خودروها مورد نیاز است.
مزایای استفاده از سیستم TPMS
سیستم پایش باد تایر یا TPMS (Tire Pressure Monitoring System) دارای مزایا و اهمیت بسیاری برای راننده‌ها و خودروهاست. در زیر به برخی از مهمترین مزایا و فواید استفاده از TPMS اشاره خواهیم کرد:
افزایش ایمنی
یکی از مهمترین مزایای TPMS، افزایش ایمنی خودرو است. فشار ناصحیح در تایرها می‌تواند منجر به عواقب جدی ایمنی مانند عدم کنترل خودرو، عدم ترمیم‌پذیری لاستیک، زمان ترمیم طولانی‌تر و حتی شکست لاستیک در مواقع اضطراری شود. با داشتن TPMS، راننده می‌تواند به طور سریع واکنش نشان دهنده فشار غیرمعمول در تایرها را دریافت کرده و اقدامات لازم را انجام دهد.
افزایش عمر تایر
فشار مناسب در تایرها می‌تواند به افزایش عمر آنها کمک کند. تایرهایی که با فشار صحیح عمل می‌کنند، کمتر در معرض سایش و سایر خرابی‌ها قرار می‌گیرند، که این موضوع به کاهش هزینه نگهداری و تعمیرات خودرو کمک می‌کند.
کاهش مصرف سوخت
تایرهایی که با فشار مناسب عمل می‌کنند، باعث کاهش مصرف سوخت خودرو می‌شوند. تایرهای کم فشار بیشترین مقاومت در برابر جابه‌جایی ایجاد می‌کنند که باعث افزایش مصرف سوخت خواهد شد. با استفاده از TPMS و حفظ فشار صحیح در تایرها، میتوان مصرف سوخت را بهبود بخشید.
کاهش هزینه‌های نگهداری
با داشتن سیستم پایش باد تایر TPMS، امکان تشخیص مشکلات فشار تایرها به صورت زودهنگام وجود دارد. این امر به راننده کمک می‌کند تا در مواقعی که تعمیر و نگهداری لازم است، به محل مربوطه مراجعه کند و از هزینه‌های بیشتری که احتمالاً در صورت عدم تشخیص زودهنگام مشکلات تایرها پیش خواهد آمد، جلوگیری کند.
حفظ زمان
داشتن TPMS می‌تواند به راننده کمک کند تا وقت خود را برای بررسی دستی فشار تایرها صرف نکند. این سیستم به صورت مداوم و به طور خودکار فشار تایرها را نظارت می‌کند و در صورت نیاز، هشدار می‌دهد.
با این وجود، لازم به ذکر است که TPMS نیز ممکن است مشکلات و چالش‌های خود را داشته باشد، اما با توجه به مزایای آن، استفاده از این سیستم به عنوان یکی از ابزارهای ایمنی و نگهداری خودرو بسیار توصیه می‌شود.
معایب سیستم TPMS
استفاده از سیستم پایش باد تایر یا TPMS (Tire Pressure Monitoring System) بدون شک مزایای بسیاری دارد، اما همچنین معایب و چالش‌های خاصی نیز وجود دارد که میتوان به برخی از آنها اشاره کرد:
هزینه نصب و نگهداری
نصب سیستم TPMS در خودروها هزینه‌بر است و ممکن است به دلیل نیاز به تعویض باتری سنسورها و تعمیرات دوره‌ای، هزینه نگهداری بالایی داشته باشد.
امکان عملکرد نادرست
در برخی موارد، سیستم TPMS ممکن است به دلیل عوامل محیطی مانند دمای بالا یا پایین، تداخل با سیگنال‌های الکترونیکی دیگر یا خرابی سنسورها، اطلاعات نادرستی ارائه دهد که می‌تواند به ایجاد هشدارهای نادرست و افزایش اضطراب راننده منجر شود.
پیچیدگی سیستم
برای رانندگانی که با فناوری‌های پیشرفته آشنا نیستند، سیستم TPMS ممکن است پیچیده به نظر برسد و برای آنها مشکلاتی ایجاد کند.
وابستگی به باتری
سنسورهای TPMS برای ارسال اطلاعات به مرکز کنترل خودرو از باتری استفاده می‌کنند. در صورت خراب شدن باتری یا تمام شدن آن، عملکرد TPMS قطع می‌شود و نیاز به تعویض باتری دارد.
مشکلات پیشرفته
در برخی خودروهای مدرن، ممکن است نرم‌افزارهای پیچیده TPMS به دلیل مشکلات فنی یا نرم‌افزاری مشکل ایجاد کنند که نیاز به تعمیرات و به‌روزرسانی‌های مداوم داشته باشد.
تحریمات قانونی
در برخی کشورها، وجود TPMS به عنوان یک استاندارد ایمنی برای خودروها مورد نیاز است و عدم داشتن آن ممکن است منجر به تحریمات قانونی شود.
به طور کلی، همانطور که دیده می‌شود، TPMS با وجود مزایا و اهمیت خود، معایب و چالش‌هایی نیز دارد که باید در نظر گرفته شوند. با این حال، با توجه به اهمیت ایمنی و کارایی، استفاده از این سیستم به عنوان یکی از ابزارهای ایمنی مهم در خودروهای مدرن توصیه می‌شود.
کامیون های دارای TPMS در ایران
در ایران نیز بسیاری از حودروهای سنگین محهز به سیستم پایش باد تایر TPMS هستند که از بین آن ها میتوان به کشنده تک فردا دیزل و کشنده جفت فردا دیزل محصول شرکت فردا دیزل، کشنده فاو، کشنده بایک و … اشاره کرد.
